ELISABETH GETS HER WAY
Jan Martens
Description
De nieuwe solo van en door Jan Martens wordt een gedanst portret van de Poolse Elisabeth Chojnacka (1939 – 2017), een uitzonderlijk getalenteerde en gepassioneerde muzikante die midden 20e eeuw medeverantwoordelijk was voor de revival van klavecimbelmuziek.
Terwijl in 1968 de Parijse studentenrevolte oude idealen op de helling zette, maakte Chojnacka kennis met avant-garde componisten zoals François-Bernard Mâche en begon ze – naast de eeuwenoude stukken die steeds op haar repertoire bleven staan – ook de weinige hedendaagse werken voor klavecimbel op regelmatigere basis te spelen. Mede door haar talent en doorzettingsvermogen waren er in de jaren zeventig en tachtig een resem componisten (Ligeti, Xenakis, Ferrari, Berio, Halffter, etc.) die nieuw werk schreven voor het klavecimbel, vaak aan Chojnacka opgedragen.
ELISABETH GETS HER WAY wil ode brengen aan deze bijzondere vrouw. De solo wordt een gedanst portret met een soundtrack die breed gaat, met werk van Nyman over Montague tot Ligeti, alle in een uitvoering van Chojnacka. De ambitie is om al dansend dicht bij de soms complexe partituren te blijven. Martens bespeelt zijn lichaam zoals Chojnacka dat deed met het klavecimbel. Verschillende bewegingsstijlen worden samengebracht, net zoals zij met enkele eeuwen aan muziekgeschiedenis in de vingers moeiteloos tussen registers en genres heen slalomde. De dansante stukken in de solo worden aangevuld met een documentaire laag waarin het werk en leven van Chojancka auditief aan bod komt, o.a. door interviews met mensen die dicht bij haar stonden
Martens ging eerder aan de slag met een uitvoering van Chojnacka in any attempt will end in crushed bodies and shattered bones (première op 4 februari 2021), een werk voor 17 dansers. Het concerto voor klavecimbel en strijkers van de Poolse componist Henryk Gorecki, dat ze samen met de London Sinfonietta bracht, speelt een belangrijke rol binnen die productie. In 2021 is het exact vijftig jaar geleden dat Chojnacka haar eerste album uitbracht: Clavecin 2000. Een uitgelezen moment om eer te betonen aan deze opmerkelijke vrouw, met een solo waarin ze de tijd en ruimte krijgt die haar toekomt.