De minimale installatie Observatory van Kevin Trappeniers is een ‘stil object’ dat als openbare schuilplaats de lokale gemeenschap, voorbijgangers en bezoekers uitnodigt om na te denken over de precaire relatie tussen mens en omgeving. Op het Moleneiland, een klein door water omgeven schiereiland in de rivier de Leie in Harelbeke (BE), stelt een geodetische koepel in de openbare ruimte een herontworpen stadslandschap in vraag.

Historisch gezien wordt de koepel als vorm vaak gezien in christelijke en Perzische architectuur, omdat het de mystieke ervaring zou versterken. De geodetische koepel, een lichte maar opmerkelijk sterke structuur die bestaat uit een netwerk van onderling verbonden driehoeken, werd voor het eerst ontworpen door Walther Bauersfeld als onderdeel van een planetarium. Buckminster Fuller maakte de geodetische koepel populair en gebruikte deze voor industriële gebouwen en tentoonstellingsruimtes. Tegenwoordig wordt de structuur gemakkelijk gebruikt als tijdelijk object tijdens openbare evenementen en voor glamping, maar ook als bescherming tegen het weer voor botanische tuinen, gesloten ecosystemen, kassen en zelfs een toekomstige wens voor koepelsteden. Observatory is een spel op al deze functionaliteiten.

De bezoeker kan deze plaats van retraite betreden en zich terugtrekken uit de omgeving terwijl hij er middenin zit. “Observatorium” omarmt je terwijl je op een bankje zit en het landschap observeert als door een lens.

Binnen gaan minimale architectonische elementen in dialoog met het omringende landschap. Een laagwaterbassin omsluit de bezoeker in de koepel. Het is in het geval van Harelbeke een echo van het schiereiland Moleneiland en de stuw, en in een verbrede reikwijdte verwijzend naar continentale landmassa’s gescheiden door watervlakten.

Regenwater kan door de koepel sijpelen en in het overvolle bassin vallen, overlopend. Daarentegen, wanneer de regen uitblijft, verschijnt een droog landschap, dat een dorre indruk achterlaat bij gebrek aan water. Het is een reflectie op de wereldwijde ecologische impact van de mens op water en water op de mens, subtiel verkend op lokale bodem. Tijdens het land art festival zijn de materialen van de koepels onderhevig aan de elementen.

Gedeeltelijk geïsoleerd van en ook in het landschap, stelt deze installatie onze verbinding met onze natuurlijke en geconstrueerde dagelijkse omgeving in vraag. Hoe zorgzaam zijn we nog met onze aandacht in een landschap van kunstmatige ingrepen? Hoe modelleren we onze natuurlijke en stedelijke landschappen en hoe vormen ze ons? Het is een symbolische ruimte tussen stad en natuur op zoek naar rust.

Dramaturge Elisa Demarré schreef:

– een tekst die in dialoog gaat met dit werk. Lees de dialoogtekst hier: ‘Observatory in dialoog’

– een essay naar aanleiding van het werk.   Lees het essay hier: ‘Observatory: La Réalité Filtrée’